Opanuj akordy barowe – bezpłatny kurs [ODBIERZ TERAZ]

Flażolety

Fala dźwiękowa, którą wytwarza struna gitarowa to tak zwana fala stojąca, której elementami charakterystycznymi są strzałki i węzły.

fala stojąca

Istnieje więcej niż tylko jeden sposób na to, aby zmusić strunę gitarową do zagrania określonego dźwięku.

Najprościej oczywiście przycisnąć strunę na którymś progu, wówczas skraca się ona i w związku z tym częstotliwość dźwięku wzrasta.

W przypadku tego sposobu gry, mamy zawsze jedną strzałkę i dwa węzły - pierwszy na siodełku, a drugi w miejscu przyciśnięcia struny palcem.



Na przykład - jeżeli trącisz pustą strunę A, powstanie fala stojąca o częstotliwości 110 Herców.

fala struny A

Fala o dokładnie takiej samej częstotliwości powstanie, kiedy zagrasz strunę E przyciśniętą na piątym progu. Zwróć uwagę, że w tym przypadku dźwięk produkuje tylko część struny, ale ciągle jest to jedna strzałka i dwa węzły:

fala struny E na piątym progu

Flażolety naturalne

Drugim ze sposobów są właśnie flażolety, które polegają na tym, że zamiast skracać strunę, zmuszasz ją do gry z wyższą częstotliwością poprzez zwiększenie liczby węzłów i strzałek.

Zwiększenie to odbywa się poprzez lekkie przytrzymanie struny palcem lewej dłoni w odpowiednim miejscu, dokładnie nad którymś z progów gitary. Pamiętaj, że struny nie należy dociskać do progu, a jedynie lekko przytrzymać. Wówczas nie ma ona wyjścia i musi dopasować liczbę węzłów do tego, co wymuszasz na niej poprzez trzymanie palcem. Natychmiast po trąceniu struny palec powinno się podnieść i pozwolić strunie wybrzmiewać.

W ten sposób powstaje flażolet, czyli dźwięk o częstotliwości wyższej niż podstawowa częstotliwość struny (czyli częstotliwość odpowiadająca strunie zagranej bez żadnego przytrzymywania i wymuszania takich drgań).

Z pewnością łatwiej to pokazać niż opisać, dlatego obejrzyj poniższy filmik:

Na przykład - jeżeli lekko przytrzymasz strunę A dokładnie nad dwunastym progiem i trącisz ją, powstanie fala dźwiękowa zawierająca dwie strzałki, jej częstotliwość będzie więc dwa razy większa od częstotliwości pustej struny A (czyli wyniesie 220 Herców, dźwięk wyższy o oktawę):

flażolet struny A na 12 progu

W tym przypadku dźwięk wytwarza cała struna. Zapewne szybko zauważysz, że dźwięk ten jest jednak o wiele cichszy niż dźwięk struny pustej lub struny przyciśniętej na 12 progu. Szczególnie będzie on cichy w przypadku gitar, których dźwięki nie są przez żaden sprzęt wzmacniane i przetwarzane.

Jakość flażoletów w dużym stopniu zależy również od jakości wykonania Twojej gitary, często stosuje się właśnie flażolety jako sprawdzian. Jeżeli brzmią ładnie i dosyć głośno to znaczy, że gitara jest porządna.

Idziemy dalej... Jeżeli teraz przytrzymasz strunę A na piątym progu, sprawisz, że strzałek powstanie jeszcze więcej, a mianowicie cztery:

flażolet struny A na 5 progu

Powstały w ten sposób dźwięk będzie miał częstotliwość cztery razy większą od częstotliwości podstawowej, czyli jesteśmy już w odległości dwóch oktaw.

Kolejnym z progów, na którym możesz przetestować flażolety, jest próg siódmy. Próg ten powinien być położony dokładnie w jednej trzeciej długości struny, przytrzymując ją więc tutaj sprawiasz, że powstają trzy strzałki:

flażolet struny A na 7 progu

Flażolety na tabulaturze

Flażolety na tabulaturze oznacza się różnie, czasem nad dźwiękiem pisane jest Harm. lub N.H. (od angielskiej ich nazwy, czyli Natural Harmonics).

Czasem też dźwięk flażoletu otaczany jest nawiasami ostrymi < i >.

Możesz sobie na przykład teraz przećwiczyć małą modyfikację fragmentu Nothing Else Matters:

e |----------<12>--------|
H |-------<12>---<12>----|
G |----<12>---------<12>-|
D |----------------------|
A |----------------------|
E |--0-------------------|

Flażolety sztuczne

Flażolety opisane powyżej to flażolety naturalne, gdyż gra się je w miejscach, w których naturalnie można podzielić strunę na dwie, trzy lub cztery równe części, czyli nad 12, 7 lub 5 progiem (czasem jeszcze robi się to nad 3 i 24).

Oprócz tego istnieją jeszcze flażolety sztuczne. Są one troszkę trudniejsze do zagrania. Flażolet sztuczny polega na tym, że najpierw palcem lewej ręki skracasz strunę, przyciskając ją na jakimś progu, a następnie w połowie, jednej trzeciej lub jednej czwartej jej długości, palcami prawej dłoni jednocześnie dotykasz struny i wydobywasz flażolet.

Tak czy inaczej dzięki flażoletom możesz wydobyć ze swojej gitary nieznane wcześniej dźwięki, życzę udanych ćwiczeń i aby Twoja gitara okazała się dobrej jakości ;)